انواع استارت در دوهای سرعت
در دو و میدانی مسابقات سرعت در فواصل بین 60 تا 400 متر برگزار می شود. بر اساس
قوانین فدراسیون دو و میدانی غیرحرفه ای (IAAF)
مسافتهای ذکر شده با استارت نشسته و از روی بلوکه استارت آغاز می شود.
سه نوع استارت وجود دارد: استارت کوتاه یا جمع، استارت متوسطو استارت بلند. استارت
نشسته به دلیل اینکه دونده را در موقعیتی قرار می دهد که بهتر می تواند مرکز ثقل
خود را روی پاها قرار داده و بدون افتادن شتاب بگیرد مؤثرتر از استارت ایستاده می
باشد). استارت نباید جزئی جدا از کل مسابقه در نظر گرفته شود. « مهمترین چیز رسیدن
به بالاترین تندی با سرعت و نرمی هر چه ممکن است و این کار فقط زمانی انجام می شود
که تواتر گام واقعاً از روی بلوکه استارت آغاز شود.»
حرکت از وضعیت به جای خود در استارت سرعت نه تنها باید سریع و پرقدرت باشد بلکه به
دونده سرعت امکان دهد به سرعت مؤثرترین وضعیت مکانیکی دویدن را بدست آورد.
توصیف استارت دوی سرعت
استارت سرعت
مهارتی حرکتی است. مهارت حرکتی عمل یا فعالیتی است که دارای هدفی است و نیاز به
حرکت ارادی بدن برای رسیدن به هدف دارد. بطور خاص استارت سرعت را می توان بعنوان
مهارت حرکتی «درشت» دانست زیرا گروههای عضلانی بزرگ در آن شرکت می نمایند و دقت
حرکت برای موفقیت اجرای مهارت همانند مهارتهای ظریف حائز اهمیت نیست. استارت سرعت
را می توان به عنوان مهارتی مداوم یا پیوسته مورد توجه قرار داد زیرا اجرا کننده
شروع و اتمام مهارت را تعیین می نماید و بوسیله خصوصیات مهارت تعیین نمیشود.روی
پیوستار مهارتهای باز- بسته استارت سرعت به انتهای مهارتهای بسته نزدیکتر است زیرا
در شرایط ثابت و بدون تغییر محیطی اتفاق می افتد.
داور استارت برای شروع مسابقه سه فرمان صادر می نماید. این فرامین بدین صورت
هستند: «بجای خود»، «آماده»سپس «رو» یا شلیک تپانچه. زمانیکه ورزشکار فرمان اول را
می شنود (بجای خود) به سمت جلو حرکت می نماید و نحوه قرارگیری خود را پشت خط شروع
تنظیم می نماید. کف پاها در تماس با بلوکه استارت و زانوی پای عقبی در تماس با
زمین می باشد. به محض شنیدن فرمان «آماده» ورزشکار زانوی پای عقبی را از روی زمین
برمیدارد و لگن و باسن خود را بالا می آورد و مرکز گرانش را به سمت بالا و جلو
تغییر مکان می دهد.
سپس با فرمان «رو» یا شلیک تپانچه ورزشکار با جدا کردن دستها از روی زمین، تاب
شدید بازوان و جدا کردن پا از روی بلوکه استارت برای برداشتن اولین گام واکنش نشان
می دهد.
هدف استارت سرعت و دلایل آن
هدف استارت سرعت تسهیل جابجایی مؤثر ورزشکار در مسیر دویدن است. استارت دونده سرعت
را قادر می سازد مسابقه را با تمایل رو به جلو لازم بدن برای شتاب گرفتن آغاز
نماید «هنگام استارت زدن تمرکز روی جدا شدن از روی بلوکه استارت با سرعت هر چه
تمامتر است و سپس بدست آوردن وضعیتی که برای ایجاد تندی مطلوب در کوتاه ترین
مسافت مد نظر است.»
دلایل استفاده از استارت سرعت در زیر آمده است. بطور خلاصه این مفاهیم بدین معناست
که استارت سرعت به ورزشکاران امکان می دهد که بلوکه استارت را با توازن و حداکثر
سرعت ترک نمایند اگر بصورت صحیح اجرا کنند.
1- برای ایجاد وضعیت متوازن روی بلوکه ها
2- برای فراهم آوردن وضعیتی که مرکز گرانش در بالاترین وضعیت عملی و کمی جلوتر از
نقطه اتکا قرارگیرد.
3- برای اعمال نیرو به بلوکه ها و در زاویهای در حد 45 درجه
4- برای اعمال نیرو به بلوکه در خطی که از مچ پا، زانو، مفصل لگن، مرکز تنه و سر
می گذرد.
5- برای ایجاد حداکثر زاویه ممکن در مفصل زانو هم برای پای جلویی و هم پای عقبی.
6- برای جدا شدن از بلوکه با توازن و حداکثر سرعت ممکن.
انواع استارت سرعت : کدامیک مؤثرتر هستند؟
سه نوع استارت سرعت وجود دارند:
1- استارت جمع یا بسته
2- استارت متوسط
3- استارت بلند
تفاوت عمده بین این سه نوع استارت در فاصله بین پنجه پای جلویی از پنجه پای عقبی
زمانیکه ورزشکار در وضیت بجای خود قرار دارد است. این فاصله را می توان فاصله پنجه
تا پنجه یا فاصله بین بلوکه ها نامید.
زمانیکه ورزشکار وضعیت استارت جمع یا بسته را بخود می گیرد پنجه پای عقب حدوداً در
سطحی موازی با پاشنه پای جلویی است . هر دو پا بخوبی پشت خط شروع مسابقه قرار می
گیرند . فاصله پنجه تا پنجه بین 25 تا 30 سانتیمتر است. در استارت بلند ورزشکار
زانوی پای عقبی را در سطحی موازی یا کمی نزدیک پاشنه پای جلویی قرار می دهد. فاصله
پنجه تا پنجه در این حالت بین 60 تا 70 سانتیمتر است . سرانجام در استارت متوسط
زانوی پای عقبی در نقطه ای بین پنجه و پاشنه پای جلویی قرار می گیرد . در این حالت
فاصله پنجه تا پنجه 40 تا 55 سانتیمتر است.
